Ticaret Bakanı Mehmet Muş, “Son yılları saymazsak enflasyon ortalama yüzde 8-9 civarındadır” dedi. Lakin resmi enflasyon bile yüzde 85’i geçti. Yurttaşlar ise bu kelamlara ateş püskürdü, “Biri palavra söylüyor fakat kim aşikâr değil. Herkesin zati olan badireleri daha da çoğaldı. Son 2 yılı nereye atacağız? Kime yazacağız? sözlerini kullandı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ekim ayı enflasyon sayılarını açıkladı. Eylülde yüzde 83,45 olan yıllık tüketici enflasyonu (TÜFE), ekimde yüzde 85,51 yükseldi. Bu enflasyon oranı, 24 yılın yeni doruğu oldu. Bağımsız akademisyenlerin oluşturduğu Enflasyon Araştırma Kümesi (ENAG), ekimde aylık enflasyonu yüzde 7,18, yıllık enflasyonu yüzde 185,34 hesapladı.
Ticaret Bakanı Muş’un enflasyon ile ilgili açıklaması ise tartışma yarattı. Muş, 31 Ekim’de yaptığı açıklamada “Son yılları saymazsanız, ortalaması yüzde 8-9 civarındadır. Tek haneliye indirmiştik, son devirlerde enflasyonda bir artış var” dedi.
Biz de İstanbul Mecidiyeköy’de vatandaşlara mikrofon uzattık, “İktidar sözcüleri, ‘Son bir iki yılı saymazsak enflasyon yüzde 8-9’ diyor, sık sık enflasyonun köpüğünü alacaklarını söylüyorlar. Lakin resmi enflasyon bile son 24 yılın doruğu olan yüzde 85,51’e çıktı. Nasıl değerlendiriyorsunuz?” diye sorduk.
Verilen karşılıklar şöyle oldu:
“SON 2 YILI NEREYE ATACAĞIZ?”
İbrahim Şengül: “Bu son 2 yılı nereye atacağız? Kime yazacağız? Her şeye en az yüzde 100 artırım geldi. Gelirin nereye harcandığı belirli değil, o yüzden bu haldeyiz. Ülke kendi kendine kâfi ancak bu geliri alt gelir kümelerine, personele, memura, emekliye dağıtmadıkları için bu haldeyiz. Benim hissetiğim enflasyon en az yüzde 150.”
“ÜLKE YAŞANAMAZ HALE GELDİ”
Metin Salih Şentürk: “Son birkaç yılı göz önünde bulundurmazsak; ben tüp mide ameliyatı olmadan 126 kiloydum, artık ise 70 kiloyum. Biz şu anki yaşadığımız sürece bakmalıyız. Ben market işletiyorum, insanlara her gün ‘yağın fiyatı, kahvenin fiyatı değişti’ demekten utanır hale geldim. Ülke yaşanamaz bir hale geldi. Beşerler bitik durumda. Ülkede bir kan değişikliği olması gerektiğini düşünüyorum.”
Metin Salih Şentürk
“VATANDAŞI KANDIRMAYA ÇALIŞIYORLAR”
Fatih Saraç: “Gülünecek durumdayız, o denli bir hale gelmişiz ki herkes birbirine palavra söylüyor. Vatandaşı kandırmaya çalışıyor, benim alacağım maaşı enflasyonu düşük açıklayarak çalıyor. 4-5 ay evvel aldığım şey bugün 4 katı olmuş… Bu kadar rezillik olmaz. Türkiye’nin gelirini bir elin parmağı kadar olanlar yiyor.”
Fatih Saraç
“ENFLASYON YÜZDE 300”
Nezahat Tanal: “Gerçekçi bulmuyorum, enflasyonun yüzde 300-400 olduğunu düşünüyorum. Her şeye karşı itimadımız yıkılmış vaziyette. Bu tip açıklamalara inananlar için bu sayıları tabir ediyorlar, bence inandırıcı değil.”
Nezahat Tanal
“BİR ALDIĞIMI BİR DAHA ALAMIYORUM”
Osman Beyefendi: “TÜİK’in başındaki kim? Kurumlara atamalar yapanlar kim? Enflasyonun açıklandığı üzere olmadığı aşikar. Yüzde 100’ün üstünde hissediyorum. Markete gidiyorum bir aldığımı bir daha alamıyorum. Manava gidiyorsunuz tıpkı, kasaba zati gidemiyorsunuz. Bana nazaran açıklanan bilgiler yanlışsız değil.”
“VERİLERİN HİÇBİR GERÇEKÇİLİĞİ YOK”
İbrahim Sayman: “TÜİK’in datalarının hiçbir gerçekçiliği yok. Ne alırsak alalım 2 yıl öncesinde 100 lira olan eserin fiyatı artık 300 lira. ‘Giyinmek için bir şey alalım’ diyoruz alamıyoruz. Minimum fiyatı yüzde 200 artırsalar da fark etmez. Bir sonraki ay tekrar her şeye artırım geliyor. Bir şey fark etmiyor. ENAG’ın bilgileri bile bilhassa besin eserlerinde etkisiz kalıyor. Beşerler telkinlere inanıyor, birileri size daima bir şey telkin ederse buna inanırsınız. Yaptıkları tüm açıklamalar bu tarafta.”
“PAZARDA 100 LİRAYA 3 ÇEŞİT ŞEY ALAMIYORUZ”
Ömer Darama: “Ekonomi çok makus, inanmıyorum. Hissettiğim enflasyon yüzde 200, kimseyi kandırmasınlar. Televizyon kanallarına bakıyoruz memleket güllük gülistanlık, pazara çıktığımızda ise 100 liraya 3 çeşit şey alamıyoruz.”
Ömer Darama
“ÖNCEKİ YILLARDA BU TÜRLÜ TELAŞLARIMIZ YOKTU”
Fatih Keskin: “Bence enflasyon yüzde 200. Son birkaç yıl daha makus olduk. Domatese bakıyorsun manavda 35-40 lira, alamıyoruz. Bir tane simit alıyorsun 5 lira, bir ekmek 5 lira… Dışarıda yemek yiyemiyoruz, bir çorba lakin içiyoruz. Evvelki yıllarda bu türlü tasalarımız yoktu. Ben memur emeklisiyim, evvelce memurlar emekli olduğunda bir konut alabiliyordu. Bir sene oldu tazminat alalı 128 bin lira tazminat aldım, herhalde İstanbul’da bir oda alamam. Bundan 20 yıl evvel bir mesken ya da otomobil alabiliyordun lakin artık mümkün değil. Otomobilin lastiğini alamazsın.”
“YAPISAL DEĞİŞİKLİK OLMADAN ENFLASYON DÜŞMEZ”
İsmini vermek istemeyen vatandaş: “Biri palavra söylüyor ancak kim muhakkak değil. Enflasyonun yüzde 8-9 olması mümkün mü? Ülke neden bu halde? Bu 2 yılı ne yapacağız? Herkesin aslında olan meşakkatleri daha da çoğaldı. Yapısal değişiklikler olmadan enflasyon düşmez.”