ANKARA – 15 Temmuz 2016’daki darbe teşebbüsünün üzerinden 6 yıl geçti. 251 kişinin hayatını kaybetmesi ve 2 binden fazla kişinin yaralanmasıyla sonuçlanan darbe teşebbüsü, Türkiye’nin yakın tarihi açısından ‘en sıra dışı’ ve ‘en korkunç’ gecelerinden biri olarak kayıtlara geçti.
Bu süreçte devleti yöneten siyasetçiler, bürokratlar, gazeteciler, darbe teşebbüsüne karşı sokağa çıkan bireyler kendi tanıklıklarını sık sık kamuoyu ile paylaşırken, darbe teşebbüsünün bastırılmasından sonra TBMM’de kurulan ‘Darbe Teşebbüsünü Araştırma Komitesi’nin hazırladığı rapor yıllar geçmesine karşın ne Meclis Genel Kurulu’nda görüşüldü ne de yayınlandı.
Komisyonun raporunun yayınlanmaması o geceye dair birçok noktanın karanlıkta kalmasının en değerli münasebeti olarak gösterilirken hala birçok soru da karşılık bekliyor.
Dönemin komite üyeleri bugün gelinen noktada ‘FETÖ’ye karşı faal bir uğraş yürütülmediğine dikkat çekerken, darbe teşebbüsüne ait karanlıkta kalan noktaların aydınlatılması gerektiğine vurgu yapıyor.
Zeynel Emre ‘ALTI YILDA FETÖ İLE ÇABADA AKTİF BİR SORUŞTURMA YÜRÜTÜLMEDİ’
CHP’nin 15 Temmuz Darbe Teşebbüsü Araştırma Kurulu Üyesi, İstanbul Milletvekili Zeynel Emre’ye nazaran ortadan geçen 6 yılda ‘FETÖ ile çabada faal bir soruşturma yürütülmedi. ‘FETÖ’nün Türkiye’deki kıymetli isimlerinin büyük çoğunluğunun yurtdışına kaçtığını işaret eden Emre, bu şahısların iadesine ait önemli adımların atılmadığını söyledi.
AK Parti’nin, darbe teşebbüsüyle ilgili detayların üzerini örttüğüne dikkat çekerek, “Kaçan bireylerin Türkiye’ye iadesi AK Parti’nin de sorumluluğunu ortaya çıkaracak” diyen CHP’li Emre, 15 Temmuz sonrasında kurulan darbe komitesi raporunun TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmemesinin, komite çalışmalarının apar topar sonlandırılmasının da art planında AK Parti’nin sorumluluğu olduğunu kaydetti.
Zeynel Emre, darbe komitesi raporunun resmi doküman haline getirilmek istenmediğine dikkat çekerek, “Darbe kurulunda kritik isimlerin dinlenmemesi, komite çalışmalarının sonlandırılması için bizatihi Erdoğan’ın açıklama yapması işin üzerinin örtülmek istenmesiyle ilgiliydi. AKP bu raporu saklayarak bu işin konuşulmasını engellemiştir” dedi.
‘CEMAATLERE, TARİKATLARA YÖNELİK ANLAYIŞ 15 TEMMUZ’A KARŞIN HALA DEĞİŞMEDİ’
15 Temmuz’un akabinde ‘FETÖ’ ile aktif bir gayret yürütmek yerine Türkiye’de rejimin değiştirildiğine dikkat çeken İstanbul Milletvekili Emre’ye nazaran bu süreçte daha da otoriterleşmeye giden bir süreç inşa edildi. Harikulâde Hal (OHAL) ilanıyla da birçok akademisyen ve kamu işçisinin ‘FETÖ’ torbasına konularak misyonlarından ihraç edildiğini hatırlatan Emre, “Süreç FETÖ borsaları, objektif olmayan yargılamalar ve ihraçlar ile sulandırıldı. Bugün geriye dönüp baktığımızda Türkiye’deki cemaatlere, tarikatlara yönelik anlayış 15 Temmuz’a karşın hala değişmedi. 2023 seçimleri sonrasında iktidara geldiğimizde FETÖ ile aktif çaba edilebilmesi için öncelikle yargı bağımsızlığını sağlayacağız” tabirlerini kullandı.
Aytun Çıray DARBE GECESİNE AİT YANITSIZ KALAN SORULAR
Araştırma komitesine CHP üyesi olarak katılan, bugün DÜZGÜN Parti Genel Lider Başdanışmanı, İzmir Milletvekili olan Aytun Çıray da 15 Temmuz darbe teşebbüsünün her tarafıyla araştırılmadığını savunan siyasetçiler ortasında. Ortadan geçen 6 yılda o geceye ait karanlıkta kalmış kısımlar ve yanıtsız sorular olduğuna dikkat çeken Çıray, bu durumu şu biçimde örneklendirdi: “Bir darbe hazırlığı yapıldığıyla ilgili Ulusal İstihbarat Teşkilatı’na gündüz bilgi ulaşmasına karşın Cumhurbaşkanı Erdoğan darbeyi neden eniştesinden öğrendi? Devletin buyruğunda olan kolluk kuvvetlerinin büyük çoğunluğu darbeye katılmadı. Neden birinci olarak sokağa kolluk kuvvetleri değil de halk davet edildi? Tüm bu sorular yanıtlanmaya muhtaç sorulardır.”
‘SİYASİ AYAĞIN ÜZERİNE NEDEN GİDİLMEDİ?’
15 Temmuz’a giden süreçte AK Parti’nin de sorumluluğu olduğunun altını çizen Aytun Çıray, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın o devir sarf ettiği “Ne istediler de vermedik” kelamlarının ‘siyasi sorumluluğun ikrarı’ olduğunu vurguladı. Altı yıllık süreçte yanıtsız kalan sorulardan birinin de FETÖ’nün siyasi ayağı olduğunu tabir eden Çıray şöyle devam etti: “Bu hususla ilgili Meclis’te verdiğimiz 2 araştırma önergesi iktidar kanadı tarafından reddedildi. Darbe kurulu raporu bizim bilgimiz dışında hazırlanarak Meclis Başkanlığı’na verildi. Rapora, kalkışmadan CHP’yi sorumlu tutacak ekler konulmuş. Bizim de bu ekler üzerine yazdığımız şerhler Meclis’e getirilip tartışılmak istenmedi. Bakıldığında darbe teşebbüsünde rol alan bütün generallerin terfisi bu siyasi iktidarın imzaları ile ortaya çıktı. Komiteye çok değerli aktörleri çağırmamıza karşın gelmeleri sağlanmadı. Kurul çalışmaları için ek müddet dahi verilmedi. Yani siyasi ayağın üzerine gidilmedi.”
‘FETÖ KALKIŞMASININ ÇOK TARAFLI ARAŞTIRMA MUHTAÇLIĞI ORTADAN KALKMADI’
İYİ Partili Çıray, darbe teşebbüsünün tüm taraflarıyla araştırılmadığına vurgu yaparak, “Darbe teşebbüsüne ait geniş bir araştırmaya muhtaçlık hala devam ediyor. Yani FETÖ kalkışmasını çok taraflı araştırma gereksinimi ortadan kalkmadı. Seçimlerden sonra yargı bağımsızlığı sağlanarak darbe teşebbüsünün tüm taraflarıyla araştırılması gerekiyor” dedi.
Selçuk Özdağ ‘DARBEYİ GÜLEN YAPTI, İKTİDAR PARTİ DEVLETİNE YER HAZIRLADI’
Darbe Teşebbüsünü Araştırma Komisyonu’nun AK Parti Başkanvekili olan Selçuk Özdağ 2 yıl evvel partisinden istifa ederek Gelecek Partisi kurucuları ortasında yer aldı. Bugün Gelecek Partisi Genel Lider Yardımcısı olan Selçuk Özdağ’a nazaran darbe teşebbüsü Fetullah Gülen tarafından yapıldı, iktidar tarafından parti devleti kurma yeri oluşturdu.
‘Gülen Cemaati’nin Türkiye’de 1990’lı yıllardan bu yana daima bir darbe yapma hevesi içinde olduğunu tabir eden Özdağ, “Asıl amaçlanan Gülenizmi inşa etmek, vaktini kollamak, devleti ele geçirmek ve ardından kendi din anlayışlarını Türkiye’de hâkim kılmaktı” diye konuştu.
‘GÜLEN’İN İADESİ İÇİN UĞRAŞ SARF EDİLMEDİ’
Kalkışmayla devleti ele geçirme planının denendiğini, lakin başarılı olunamadığını belirten Özdağ, o geceye dair en kıymetli sorunun 15 Temmuz günü saat 14.45’te bir binbaşının Ulusal İstihbarat Teşkilatı’na (MİT) giderek darbeyi haber verdiğine ait datalar olduğunu tabir ederek şöyle konuştu: “Darbe gecesi başbakana ve siyasi partilere darbeyi haber veren birinci kişi benim. O gecenin karşılıksız kalan en değerli sorusu darbe günü saat 14.00’de MİT’e giden binbaşının ne konuştuğunun meçhullüğü. Bu süreçte devlet bir refleks göstererek OHAL ilan etti. Ama daha sonra devreye hukukun girmesi gerekirken iktidar bir parti devleti kurmak istedi. Bu süreçte kuru ile yaş birebir torbaya konuldu. Kanun Kararında Kararnameler (KHK), hakkında beraat kararı çıkan bireylerin misyonlarına iade edilmemesi hakikat olmayan kararlardı. OHAL Kurulu da hakikat bir komite değildi. Açık kaynaklarda bile belirli olan bir darbeyi devletin daha evvelden öğrenememesi Türkiye için bir zafiyettir. Bu süreçte Gülen’in iadesi konusunda önemli uğraşlar sarf edilmedi yahut yurtdışına çıkan FETÖ’nün faal isimleri hakkında diplomasi yapılmadı.”
‘FETÖ’NÜN SİYASİ AYAĞI DEĞİL SİYASETÇİ AYAĞI ARAŞTIRILMALI’
Siyasi iktidarın darbe teşebbüsüne giden süreçle ilgili zaafları ve yanlışlarıyla yüzleşmediğini de kelamlarına ekleyen Selçuk Özdağ, en çok tartışılan FETÖ’nün siyasi ayağına ait de şunları söyledi: “Ben iktidarın yanlışlarından ders aldığı kanaatinde değilim. Hala iktidarda kalabilmek için kimi ideolojilere, kimi kümelere taviz vermektedir. Öteki yandan darbenin siyasi ayağı olmaz, siyasetçi ayağı olur. FETÖ o süreçte Türkiye’de yargısından medyasına kadar birçok alana hâkimdi. FETÖ her partide vardı. FETÖ’nün siyasi ayağından fazla siyasetçi ayağının araştırılması gerekiyor. Darbelere karşı çıkmak ne kadar demokratik bir misyon ise darbeleri istismar ederek otoriterleşmeye karşı çıkmak da o kadar misyondur.”