Kripto piyasaları düştükçe, birçok NFT koleksiyonu da değer kaybetti. En iyi kripto VC’leri ve Web3 kurucuları, NFT’lerin geleceğini tartışıyor. Biz de uzmanların değerlendirmelerini ve yorumlarını okuyucularımız için hazırladık.
Kripto piyasasıyla birlikte NFT tokenleri de değer kaybetti
Snoop Dogg’dan Reese Witherspoon’a kadar ünlüler, profil resimleri olarak altı haneli JPEG’leri kullandı. Bu da NFT’ler için, geçen yıl inanılmaz bir rüzgar yarattı. Beeple’ın ‘Everydays: The First 5.000 Days’ NFT’si, Christie’s’de 69 milyon dolardan fazlaya alıcı buldu. Ayrıca, Dolce & Gabbana ve NBA, kendi koleksiyonlarıyla gemiye atladı. Bununla birlikte, daha geniş kripto piyasası düştükçe, NFT tokenleri de birlikte hareket etti. Messari’ye göre, dijital varlıkları satın almak ve basmak için yaygın olarak Ethereum tercih ediliyor. ETH, Kasım ayındaki tüm zamanların en yüksek seviyesinden (ATH) bu yana %78,7 düştü.
DappRadar endüstri raporuna göre, en üst düzey NFT koleksiyonlarının da değerleri düştü. Bored Ape Yacht Club (BAYC) taban fiyatları geçen ay %38 geriledi. En büyük NFT pazarlarından biri olan OpenSea, aynı zaman diliminde işlem hacimlerinde %65 ve kullanıcı sayısında %14 düşüş yaşadı. Bununla birlikte, Umutlu Web3 VC’leri ve kurucuları, fiyatların düşmesine rağmen, NFT tokenlerinin 2032 yılına kadar uzayda kalacağını söylüyorlar. Hatta, sonunda ana akıma çarpacağını ileri sürüyorlar.
“Girişimciler, NFT’leri henüz düşünmediğimiz şekillerde kullanacaklar”
Kripto girişim şirketi Web 3 Equities’in kurucusu Benjamin Cohen, NFT’lerin çoğunluğunun bir koleksiyonerin servetini esnetmenin bir yolu olarak sosyal medya hesaplarında yer almayacağını söylüyor. Bunun yerine, müzik, oyun, biletleme, sanal emlak, ev tapuları, tıbbi kayıtlar ve hatta krediler için teminat içeren çok çeşitli kullanım örneklerine sahip olacaklar. Sanal emlak geliştiricisi Republic Realm, metaverse oyunu The Sandbox’ta 4,3 milyon dolara bir mülk satın aldığını duyurdu. Mart ayında, anonim bir borçlu, 101 CryptoPunk NFT koleksiyonuyla desteklenen 8 milyon dolarlık bir kredi aldı. Benjamin Cohen, bu konuda şunları söylüyor:
Zamanla girişimciler, NFT’leri ve akıllı sözleşmeleri, henüz düşünmediğimiz şekillerde kullanacaklar. Ayrıca, statü sembollerinin kapsamının çok ötesinde kullanmanın yaratıcı yollarını bulacaklar.
“İşletmeler, günlük işlere NFT’leri dahil etmenin harika yollarını bulacaklar”
Farklı firmalar kurmuş olmalarına rağmen, Blockchain biletleme platformu YellowHeart CEO’su Josh Katz da görüşlerini açıklıyor. Katz da NFT’lerin daha fazla fayda kullanım alanına doğru ilerleyeceği konusunda Cohen’le hemfikir. Katz, bilet NFT’leri ile Ticketmaster gibi üçüncü şahısları ayıklayarak, insanların ‘aracıları’ ortadan kaldıracağını söylüyor. Kings of Leon ve Maroon 5 gibi müzisyenlerle çalışan YellowHeart, mekanlarına NFT olarak bilet satmak için Tao Group Hospitality ile bir ortaklık duyurdu. Josh Katz, şu açıklamayı yapyor:
İşletmeler, şu anda her gün yaptığımız bir şeye NFT’leri dahil etmenin harika yollarını bulacaklar. Çoğu projede irade rampaları olacaktır. Bilet için sırayı kaldırmanız, mekana erken gitmeniz veya ücretsiz bir bira almanız mümkün.
“2032’de NFT tokenler şimdi olduğundan daha erişilebilir olacak”
NFT kredi piyasası NFTfi’nin kurucusu ve CEO’su Stephen Young’a göre, 2032’de NFT’ler şimdi olduğundan daha erişilebilir olacak. Böylece, çoğu internet kullanıcısının bunları karşılaması mümkün olacak. Young, “Şu anda birçok NFT pahalı. Çünkü Blockchain’ler pahalı ve yavaş. Bu nedenle mantıklı kullanım durumları yüksek değerli NFT’ler gerektiriyor” diyor.
Ethereum’da bir NFT’yi basmak veya satın almak için yatırımcılar ve yaratıcılar gaz ücreti ödemek zorunda. Bu maliyetler, Ethereum ağında herhangi bir işlevi yerine getirirken ortaya çıkar. Bazen bu ücretlerin NFT’nin kendisinden daha pahalı olması bile mümkün. Bununla birlikte, Solana veya Polygon gibi diğer Blockchain’ler ve Katman-2’ler, daha düşük maliyetlerle daha hızlı işlem sürelerine sahip.
Ana akım benimseme ve engeller
NFT yatırım firması Sfermion’un yönetici ortağı Andrew Steinwold, oyun oynamanın en çok kullanıcıyı içine alan kullanım durumu olacağını söylüyor. Steinwold, “Oyunlardaki NFT’lerin kullanıcı için gerçekten basit bir satış noktası olduğunu düşünüyorum,” diyor. Blockchain oyunları, daha geniş kripto piyasasının aksine, son aylarda sabit kaldı. DappRadar raporuna göre Mayıs ayında günlük yaklaşık 1,15 milyon aktif cüzdan Web3 oyunlarıyla etkileşime girdi. Ancak, önceki aya göre %5 düştü. Popüler oyunlar arasında Splinterlands ve Illuvium bulunuyor.
Steinwold, video oyunlarının her yaştan insan için ‘eğlenceli ve anlaşılması kolay’ olduğunu söylüyor. Bunun ekosistemine girmek için giriş engelini azalttığını kaydediyor. Blockchain tabanlı oyun veya tokenize varlıkları Blockchain’e entegre eden oyunlar verilere göre geçen yıl %2.000 büyüdü. NFT’lerde muazzam bir büyümeye şahit olduk. Bununla birlikte, ana akım benimsemenin önünde birçok engel oluşturan kötü aktörler var.
Eleştirmenler, güvenlik endişeleri, dolandırıcılık ve kara para aklama iddiaları nedeniyle ekosisteme karşı temkinli davranıyor. Kriptokoin.com’dan takip ettiğiniz üzere, bu ayın başlarında, Bored Ape Yacht Club’ın yaratıcısı Yuga Labs, Discord sunucusunun ele geçirildiğini ve bir hacker’ın o sırada 360.000 dolar değerinde Ethereum tabanlı NFT’leri boşalttığını söyledi. Ocak ayında, Frosties adlı bir NFT koleksiyonunun anonim kurucuları, yatırımcılarından 1,3 milyon dolar değerinde fon çektikten sonra ortadan kayboldu. Blockchain araştırma firması Chainalysis yakın tarihli bir raporda, şu değerlendirmeye yer veriyor:
Kara para aklama ve özellikle yaptırıma tabi kripto para işletmelerinden yapılan transferler, NFT’lere güven inşa etmek için büyük bir risk teşkil ediyor. Piyasaların, düzenleyiciler ve kanun uygulayıcılar tarafından daha yakından izlenmesi gerekiyor.
Onları sevin ya da onlardan nefreat edin, NFT’ler yakın zamanda ortadan kalkacak gibi görünmüyor. Yatırım bankası Jeffries, 2025 yılına kadar 80 milyar doların üzerinde bir piyasa değeri öngörüyor. Ayrıca, önümüzdeki beş yıl içinde büyük bir yüzde büyüme tahmin ediyor.