Erdoğan DEMİR / EDİRNE (İGFA) – Edirne’nin Keşan ilçesinde 2 yıl evvel başlayan ve geçen yıl tamamlanması hedeflenen Hersekzade Ahmet Paşa Camii’nin tadilatındaki gecikme 2024 yılının son günlerine girildiği şu günlerde hala devam ediyor.
Cami önüne asılan tabelada, işin bedeli üzere kıymetli bilgileri içermezken, bu durum, tadilat süreciyle ilgili şeffaflık eksikliğini gündeme getirdi.
Vatandaşlar caminin ne vakit hizmete gireceği sorusuna cevap beklerken, daha evvel yapılan açıklamada, tadilatın 2025 yılı Ramazan ayına kadar tamamlanarak caminin ibadete açılacağı belirtilmişti.
Hersekzade Ahmet Paşa Camii, Keşan’ın tarihi kimliğinde değerli bir yer tutuyor. Lakin tadilatın uzaması, vatandaşların sabrını zorlamakla birlikte, tarihi yapının tekrar hayat bulmasını sabırsızlıkla bekleyenler için hayal kırıklığı oluşturuyor.
Vatandaşlar, tadilat çalışmalarının maliyeti ve süreci hakkında daha fazla bilgi paylaşılmasını bekliyor.
HERSEKZADE AHMET PAŞA CAMİİ’NİN TARİHÇESİ
Edirne, Keşan ilçesinde 16 yy. başlarında yapılmış cami; Osmanlı Veziriâzamı Ahmet Paşa’nın yaptırdığı Mescit’te Kitabe bulunmamakla bir arada 917 H. (1515 M.) tarihli vakfiyesinde ismi geçen Rus köyündeki Mescidin burası olduğu kabul edilmektedir.
Evliya Çelebi’nin sözünden anlaşıldığına nazaran Rus Keşan’ın kalesidir. Keşan etrafında Arnavut Çiftliği denilen bu yerden diğer çok sayıda köy bu vakfa bağlanmıştır.
Caminin aslında kubbeli üç kısmı olduğu sanılan son cemaat yeri ortadan kalkmış, bunun yerine çok geniş saçaklı Sivli Mimari yapı karakterinde ek kısım yapılmıştır. 1304 (1886-87) yıllarında kalem işleri tamirat görmüştür.
Kaba işçilikli derzlere sahip yeşilim trak renkte kesme taştan inşa edilen cami 12×12 mt. ebadı kare planlıdır.
Kurşun kaplı 950 mt. çapında bir kubbesi vardır. Her cephesinde alt dikdörtgen üstte sivri kemerli dörder ve kasnak eteğinde birer pencere vardır. Yalova Karamürsel ortasında Hersek Köyündeki gibisi yapıdan daha gösterişli bir girişe sahiptir.
Aslında mukarnaslı olan Mihrap son yıllarda fayans kaplanmış bu tamirde fayanslar sökülerek mihrap yepyeni haline kavuşmuştur.
Caminin kubbe ve tromplarında 19. yy. üslubunda kalem işi nakışları vardır, çukurda yer alan ve içine 4 basamakla inilen şadırvanın üzeri ahşap çatı ile örtülmüştür, bu tamirle yepyeni haline getirilmiştir.
HERSEKZADE AHMET PAŞA KİMDİR?
Hersekzade Ahmet Paşa 1459’da Hersek-Novi’de doğdu. Asıl ismi Stjepan’dır. Güneydoğu Bosna hâkimi unvanıyla anılan Stjepan Vukcic-Kosacer’in küçük oğludur. Fatih Sultan Mehmet Bosnayı aldıktan sonra 1463’de Dük Stjepan Osmanlılara itaat eder. 1466’da Bosna büsbütün Osmanlı topraklarına katılır. Küçük yaştaki Stjepan saray hizmetine alınır.
Kendisine Ahmet ismi verilir. Babasının unvanı hasebiyle ailesi Hercegovie olarak bilindiğinden o da Hersekzade diye anılmaya başlandı. 1479’da beylerbeyi olarak Fatih’in Işkodra seferine katılır. 1481’de Hüdavendigar sancağına tayin olunur. Akabinde Anadolu Beylerbeyliğine getirilir. 1492’de Arnavutluk seferine katılır. 1497 de Sadrazamlığa getirilir. Bugünkü Maraş ili sonuna geldiğinde, 21 Temmuz 1517’de vefat eder, kabri İzmit Körfezi’nde Hersek köyündedir.